Quantcast

Sociale vaardigheden

Inhoud

Sociale vaardigheden bij kinderen

Sociale vaardigheden zijn voor kinderen enorm belangrijk. Sociale vaardigheden ontwikkel je gedurende je leven.

Voor sommige kinderen gaat dit ontzettend natuurlijk, voor andere kinderen kost dit heel veel moeite. Problemen in de ontwikkeling van sociale vaardigheden kunnen op veel manier ontstaan. Zo kan het zijn dat een kind gewoon wat gevoeliger is, gepest is, misschien heftige dingen heeft meegemaakt, of gewoon van nature sociaal minder vaardig is.

Het maken van sociale contacten

Kinderen leren al op vroege leeftijd op verschillende manieren contact te maken met andere mensen, dieren en andere kinderen. Dit gaat grotendeels vanzelf. Doordat mensen hierop reageren, worden kinderen al op vroege leeftijd positief bevestigd in het maken van sociale contacten.

Op latere leeftijd zal dit zich verder herhalen. Op de lagere school worden sociale vaardigheden actief bevorderd, door bijvoorbeeld het speelkwartier, kringgesprekken en het samen spelen na schooltijd. Om deze reden is het ook zo belangrijk dat kinderen voldoende tijd krijgen om gewoon lekker met elkaar te spelen en sociale vaardigheden te oefenen.

Plan hun dagen rond school vooral niet te vol met allerlei clubjes die het aanleren van hun sociale vaardigheden in de weg kunnen staan. Al zijn er ook juist clubjes die kunnen helpen de sociale vaardigheden te vergroten, doordat kinderen er leren samen te werken.

Een bekend voorbeeld van een vereniging waar kinderen op een sociale manier met elkaar leren samenwerken is Scouting. Vrijwel overal in Nederland zijn wel scoutinggroepen te vinden waar kinderen terecht kunnen.

Sociaal actief

In de puberteit is het voor sommige pubers vanzelfsprekend om sociaal actief te zijn. Ook is de puberteit een periode waarin sociale vaardigheden genuanceerd en verdiept worden.
De complexiteit van sociale vaardigheden wordt groter en het belang om tussen regels door te kunnen lezen wordt groter.

Problemen met sociale vaardigheden

Problemen met sociale vaardigheden hoeven niet direct ernstig te zijn. Een teruggetrokken of verlegen kind hoeft daar absoluut geen grote problemen van te ondervinden. Anders wordt het als een gebrek aan sociale vaardigheden ook het geluk in de weg staat.

Vooral bij kinderen die graag vrienden willen maken, maar niet de gereedschappen bezitten om die vriendschappen op te bouwen of in stand te houden, kan een gebrek aan sociale vaardigheden en trucjes problematisch worden en grote gevolgen hebben voor het welzijn.

In deze rubriek beschrijven we de problemen die kunnen ontstaan als sociale vaardigheden niet vanzelfsprekend gaan. Vervolgens geven we een aantal tips en behandelen we een aantal sociale-vaardigheidstrainingen.

Bedenk goed dat de informatie op deze website heel algemeen gehouden is, aangezien elk kind anders in elkaar zit en anders functioneert.
We hopen echter dat de informatie een stap in de goede richting kan zijn.

Sociale vaardigheidstrainingen

Op deze pagina beschrijven we SOVA-trainingen voor verschillende leeftijdsgroepen.

Er zijn ontzettend veel verschillende varianten. Soms worden sociale vaardigheidstrainingen als weerbaarheids-trainingen aangegeven. Weerbaarheid wordt hierbij vooral gezien als voor jezelf op leren komen, je eigen mening durven geven en het oefenen van lichaamshouding en gesprekstechnieken.

Twee bekende SOVA-trainingen die veel op scholen worden gegeven zijn:

  • Kanjertraining
  • Rots en water

Kanjertraining

De meest bekende SOVA-training in Nederland is de kanjer-training. Deze wordt vaak door scholen aangeboden, maar het is ook mogelijk deze in groepsverband buiten schooltijd te volgen.

Kanjertraining: een bekende SOVA-training voor kinderen
Kanjertraining: een bekende SOVA-training voor kinderen

Kanjertraining is vooral geschikt voor kinderen vanaf een jaar of 6 tot en met een jaar of 12. Kanjertraining richt zich op kinderen die niet lekker in hun vel zitten en een steuntje in de rug kunnen gebruiken op het gebied van sociale vaardigheden.
De basis van een kanjertraining ligt in het durven geven van je mening, jezelf kunnen presenteren, ja en nee durven zeggen, samenwerken met anderen en nog veel meer elementaire sociale vaardigheden.

Rots en water

Rots en water wordt neergezet als weerbaarheidstraining, maar richt zich toch met name op sociale vaardigheden en de ontwikkeling ervan.

Rots & Water SOVA-training

Het grote verschil met andere sociale vaardigheidstrainingen is dat rots en water minder verbaal georiënteerd is. Rots en water gaat er vanuit dat kinderen vooral leren door te ervaren en te doen. Rots en water houdt meer rekening met ademhalingstechnieken, lichaamshouding, het aanvoelen van problemen en het kunnen oplossen van problemen.

Waar kanjertraining vooral geschikt is voor kinderen tot ze naar de middelbare school gaan, is rots en water ook voor beginnende pubers een hele geschikte methode.

Overige sociale vaardigheidstrainingen

Behalve de genoemde Kanjertraining en het Rots & Water-programma zijn er nog vele vormen van sova-training te vinden op het internet. Bekijk hierbij vooral wat bij je kind past.

Onderwerpen die in de meeste SOVA-trainingen aan bod komen zijn onder andere:

  • Omgaan met pesten
  • Omgaan met regels
  • Voor jezelf opkomen
  • En conflict oplossen of vermijden
  • Oogcontact maken, groeten en jezelf voorstellen
  • Een gesprekje beginnen
  • Complimentjes geven en in ontvangst nemen
  • Kritiek uiten en ontvangen
  • Hoe je iets vraagt of gedaan krijgt
  • Duidelijk praten
  • Samenwerken met anderen
  • Overleggen met anderen
  • Inleven in anderen
  • Hoe zeg je dat je ergens niet van gediend bent?
  • Zelfbeheersing en omgaan met emoties

Een sociale vaardigheidstraining (sova-training) moet niet gezien worden als wondermiddel, maar uitsluitend als onderdeel van een breder spectrum aan middelen dat ingezet wordt ter verbetering van sociale vaardigheden en zelfbewustzijn bij kinderen.

De kosten van een sova-training lopen uiteen van ongeveer € 250 tot € 500, afhankelijk van de duur en intensiteit van de lessen. Sommige scholen bieden zelf SOVA-trainingen aan of werken samen met instellingen die sova-trainingen aanbieden.

Een sova-training kan een goede stap in de richting van het verbeteren van sociale vaardigheden zijn.

Oefenen van sociale vaardigheden

Sociale vaardigheden zijn in het leven onmisbaar. Toch gaan sociale situaties niet iedereen natuurlijk af. Dit kan grote problemen veroorzaken in het welzijn van mensen.

Voor kinderen is het belangrijk om sociale contacten op te doen en te leren onderhouden. Toch zijn er kinderen waarbij sociale vaardigheden niet vanzelfsprekend ontwikkelen.
Als ouder, leerkracht, sportleraar of familie is het belangrijk dit tijdig te herkennen en waar mogelijk hulptroepen in te zetten.

Een sociale vaardigheidstraining of extra aandacht voor het oefenen van sociale vaardigheden, kunnen een enorme hulp zijn. Op deze pagina hebben we een aantal tips verzameld voor het oefenen van sociale vaardigheden voor kinderen.
Omdat elk kind anders is, is het belangrijk heel erg goed te kijken naar welke tips op deze pagina van toepassing zijn voor je kind. Niet alle tips passen bij elk type kind.

Tips sociale vaardigheden:

  • Besteed tijd aan het oefenen van “small-talk”. Houd korte gesprekjes over koetjes en kalfjes, ook op onverwachte momenten. In het dagelijks leven kan een kind heel veel baat hebben bij het kunnen voeren van simpele gesprekken, ook als ze niet direct over iets wezenlijks gaan. Door veel simpele gesprekken te houden oefenen kinderen met antwoord geven en zelf vragen stellen. Het avondeten is vaak een goed moment voor dergelijke gesprekken, maar probeer dit ook juist tussendoor te doen en familie-leden en buren in te schakelen om eenvoudige gesprekken te houden, puur om een natuurlijk gesprek te oefenen.
  • Zoek een clubje dat echt bij je kind past. Is je kind gek van de natuur, zoek dan een natuurclubje. Houdt je kind van knutselen, zoek dan een knutselclub. Ook voor wat betreft sporten zijn er honderden mogelijkheden. Kies bij voorkeur een sport in teamverband, maar kijk goed of je kind hier ook klaar voor is.
  • Bescherm je kind niet teveel, laat het zijn/haar eigen ontwikkeling doormaken. Bemoei je niet teveel met vriendjes en vriendinnetjes, maar probeer het een gespreksonderwerp te maken om sociale vaardigheden mee te oefenen.
  • Laat je kind af en toe ergens logeren. Dit kan bij opa en oma, vriendjes of bijvoorbeeld bij een jeugdkamp.
  • Zoek sociale vaardigheidstrainingen die goed bij je kind passen. Bekijk goed waar de nadruk op gelegd wordt en kijk of dit bij je kind past. Niets is zo frustrerend als een sociale vaardigheidstraining die niet aansluit bij de wensen van het kind
  • Maak je als ouder niet te druk. Sociale vaardigheden ontwikkelen zich gedurende het leven. Sommige kinderen zijn sociaal vaardiger dan anderen. Dit hoeft geen probleem te zijn als het kind het ook niet als probleem ervaart.

Tips voor op school:

  • Zet het kind niet teveel voor het blok, maar creëer een omgeving waarin sociale vaardigheden geoefend kunnen worden
  • Bekijk goed waar het vandaan komt. Is het kind van nature verlegen, of zijn andere oorzaken zoals pesten een mogelijkheid
  • Maak regelmatig gesprekjes met de leerling, ook als dit moeizaam gaat. Oefening baart kunst, zeker op sociaal gebied
  • Spreek de leerling aan op wat je van hem/haar verwacht. Je mag best aangeven dat een kind tijdens een gesprek normaal gesproken de persoon aankijkt. Heb natuurlijk wel geduld, maar stel ook eisen en verwachtingen aan de sociale vaardigheden

11 gedachten over “Sociale vaardigheden”

  1. Mijn zoon word heel snel boos ook al is het niet terecht, hoe kun je dit het beste oplossen?
    Als voorbeeld: Je zegt tegen hem wilde je met 5 min. aan gaan kleden? Ja is goed. Dan gaat hij 5 minuten later helemaal door het lint, omdat hij nog van alles wil doen.

    1. Heb je al eens gevraagd wat HIJ moeilijk vind, is het de tijd, het aankleden, er kan nog veel meer achter zitten dan alleen het niet luisteren of begrijpen, geef je uitleg waarom hij over 5 minuten de tijd heeft, sommige willen weten waarom, sommige lukt het niet om zelf aan te kleden, wilt hij ergens niet naar toe? Wat is de echte reden…

  2. Ik zoek een goede sociale vaardigheids training voor mijn dochter van 15 jaar. In de buurt van Hillegom. Ik hoop van u te horen

    1. Dat probleem heeft mijn zoon van 12 ook. Door school wordt nu aangegeven dat hij misscchien een vorm van autisme heeft. Dit gaat onderzocht worden. Maar ik zie autisme als iets heel anders. Thuis gaat alles prima maar als hij in een vrijere omgeving komt dat zal hij niet uit zichzelf met iemand praten. Iemand tips??

  3. D. van Bijsterveld

    Zijn er in de omgeving van Eindhoven/Geldrop Sociale Vaardigsheidstrainingen voor mijn dochter van 17 jaar. Hartelijk dank

    1. Yolanda Myerscough

      Hallo D. van Bijsterveld.
      Ik ben een dramatherapeut in Eindhoven en geef individueel en in groepsverband veerkracht/assertiviteitstraining.
      Ik kan u een flyer toe hierover toe sturen aangezien de informatie nog niet op mijn website staat. Meer over mijn werkwijze, persoonlijke aanpak en mijn praktijk kunt u lezen op http://www.abraco.nl. Assertiviteitstraining valt bij mij onder coaching. Ik ben momenteel bezig met de gemeente om te kijken voor een vergoeding, particulier is het aanbod al toegankelijk.
      Het eerste gesprek bij mij is altijd vrijblijvend, hier kunnen we kennismaken en de mogelijkheden bespreken. Als het geen match is kan ik mogelijk wel samen met jullie opzoek naar wel een match.
      Vriendelijke Groeten,
      Yolanda Myerscough

  4. Goedenavond,

    Het Rosa Mea Consulting Team organiseert regelmatig een 2-daagse Kinderen in hun kracht voor kinderen van 8 tot 12 jaar.
    Tijdens deze 2 dagen leren we kinderen stilstaan bij zichzelf, waar hun talenten liggen.
    We leren ze omgaan met moeilijke situaties. We geven inzicht in hun emoties
    en leren waar nodig andere coping strategieën aan. We bouwen aan het zelfbeeld van uw kind. En dit gebeurt allemaal op een leuke en ontspannen manier.
    Wij zijn gelegen te Retie in België. Meer info kan je vinden op de facebook pagina van Rosa Mea Consulting of kimhuysmans.psy@telenet.be

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *