Quantcast
ODD kind

ODD

ODD is de afkorting van het Engelse Oppositional Defiant Disorder, wat in het Nederlands betekent: Oppositioneel-opstandige gedragsstoornis. Kinderen die hier last van hebben hebben een combinatie van oppositioneel en agressief gedrag.

ODD kan samen gaan met andere stoornissen of ziekten, zoals ADHD, autisme of een hechtingsstoornis. Dit hoeft niet altijd het geval te zijn. ODD wordt vaak vergeleken met ADHD, de symptomen zijn dan ook vaak gelijk. Alleen bij ADHD gaat het om impulsief gedrag en bij ODD om agressief gedrag.

Inhoud

Algemene kenmerken ODD

Het kind:

  • spreekt vaak volwassenen tegen
  • is vaak lichtgeraakt of geïrriteerd door anderen
  • is vaak kwaad
  • is vaak haatdragend
  • irriteert andere mensen vaak met opzet
  • heeft vaak driftbuien
  • weigert regels van volwassenen te volgen
  • legt de schuld van fouten bij anderen

Belangrijk is om het verschil te zien tussen een ‘gewoon’ opstandig kind, en een kind met ODD. De meeste kinderen hebben de neiging om volwassenen een grote mond te geven, vooral tijdens de puberteit, maar dit hoeft niet te betekenen dat zij lijden aan ODD. Als de opstandigheid de grens bereikt dat het bijna altijd het geval is, dan zou er sprake kunnen zijn van ODD.

DSM-IV criteria

DSM (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) is een handboek dat in de meeste landen wordt gebruikt bij het diagnosticeren van een psychische stoornis. Dit boek geeft criteria waar iemand aan moet voldoen om daadwerkelijk de diagnose te krijgen van die stoornis. De criteria voor ODD zijn als volgt (volgens het DSM-IV, het vierde boek van DSM):

A) Er bestaat bij uw kind reeds lang een patroon van negativistisch, vijandig en tartend gedrag, zoals blijkt uit minstens vier van de volgende gedragswijzen:
o Het wordt vaak driftig
o Het gaat steevast met volwassenen in discussie
o Het doet dikwijls lekker niet wat u vraagt of zegt
o Het doet regelmatig expres dingen om anderen te ergeren
o Het geeft uiteraard anderen de schuld van zijn fouten of wangedrag
o Het is frequent kribbig, overgevoelig of snel op zijn teentjes getrapt
o Het is om de haverklap kwaad en wrokkig
o Het doet nogal eens iets vervelends, alleen maar om iemand dwars te zitten of terug te pakken.

B) Aangezien al deze gedragswijzen op een bepaalde leeftijd ‘normaal’ kunnen zijn, tellen ze alleen als bewijs voor de aanwezigheid van deze stoornis als ze ernstige problemen veroorzaken, minstens zes maanden aanhouden en niet als passend bij de ontwikkelingsfase van uw kind beschouwd zouden worden.

Extra kenmerken/problemen

Kinderen die leiden aan ODD hebben ook vaak last van één van deze verschijnselen:

  • Leesproblemen
  • Taalproblemen (problemen met het gebruiken en kennen van taal)
  • Angststoornis
  • Depressiviteit

Oppositioneel gedrag

Een kind vertoont oppositioneel gedrag wanneer het zich probeert te verzetten tegen de leiding van volwassenen. Ze weigeren te doen wat gevraagd wordt en dit gaat vaak samen met een reactie van woede.

ODD in combinatie met hoogbegaafdheid

Bij hoogbegaafde kinderen wordt vaak ten onrechte het etiket ADHD of ODD opgeplakt. Als ouders of leerkracht van een hoogbegaafd kind is het gemakkelijk om in een machtsstrijd verwikkeld te raken. Die strijd kan ontaarden in oppositioneel-opstandig gedrag. Het is belangrijk om de diagnose ODD én hoogbegaafd niet te snel te stellen. Meer informatie over ODD en hoogbegaafdheid vind je op deze pagina.

Agressief gedrag

Agressie is te verdelen in twee soorten. Fysieke agressie en verbale agressie. Bij beide vormen doe je een persoon of een voorwerp ‘pijn’. Bij fysieke agressie gaat het om slaan, schoppen, knijpen, vechten en dingen vernielen. Bij verbale agressie gaat het om schelden, bedreigen, pesten en kwetsen.

Zoals bij elke stoornis heeft ook ODD gevolgen, zowel voor het kind zelf als voor de ouders en de omgeving. Ze worden belemmerd in hun ontwikkeling omdat hun gedrag veel negatieve reacties oproept.

Sociale gevolgen

Kinderen met agressief gedrag worden eerder uitgesloten van groepen. Klasgenoten zijn bang voor de kinderen met ODD en proberen uit de buurt te blijven. Ze worden niet uitgenodigd op verjaardagsfeestjes en worden als laatste gekozen bij samenwerkingsopdrachten op school. Wanneer het kind dit doorkrijgt, krijgt het een laag zelfbeeld en denkt het erg negatief over zichzelf. Hierdoor komen ze in een negatieve spiraal: ze nemen nog meer afstand van de andere kinderen en gaan zich zo nog eenzamer voelen.

Gevolgen voor thuis

Ook thuis zorgen de kinderen met ODD voor veel problemen. Het opvoeden van deze kinderen is erg zwaar omdat ze zich constant proberen te verzetten tegen het gezag van de ouders.
Het kan ook gevolgen hebben voor broertjes of zusjes van de kinderen want doordat het opvoeden van een kind met ODD zo zwaar is en zoveel tijd kost krijgen de andere kinderen minder aandacht. Voor de ouders is het moeilijk om de aandacht te verdelen en de broertjes en zusjes zouden hier ook onder kunnen lijden.

Gevolgen voor op school

Kinderen met ODD proberen zich steeds te verzetten tegen volwassenen. Zo dus ook tegen leraren op school. Dit soort gedrag wordt niet geaccepteerd op scholen en daarom kunnen ze geschorst worden, van school gestuurd worden of verwezen worden naar speciaal onderwijs.

Gevolgen voor de toekomst

Kinderen die een moeilijke jeugd hebben gehad door hun ODD kunnen daar later ook nog last van hebben. In hun puberteit en zelfs later zullen ze er nog veel van merken. Ze kunnen:

  • in aanraking komen met criminaliteit
  • verslaafd raken
  • last krijgen van depressiviteit
  • moeilijk aan een baan komen of ze wisselen vaak van baan

Behandeling en therapie

Oppositionele gedragsstoornissen zijn moeilijk te behandelen, omdat:

  • Het kind over het algemeen weinig probleembesef heeft;
  • Het kind de schuld vaak bij een ander legt en niet bij zichzelf, hij ‘reageert er alleen op’;
  • Het kind ervaart dat het wat bereikt met zijn opstandige gedrag: andere kinderen worden bang en ze geven toe en hij kan wegvluchten voor zijn verantwoordelijkheden.
  • Het kind op deze manier veel invloed heeft op andere kinderen. Ook heeft hij invloed op de begeleider of leerkracht, waardoor er een onveilige sfeer (in de groep) ontstaat.

Er zijn verschillende soorten behandelingen en therapieën voor ODD. Omdat de problemen van ODD zo hardnekkig zijn is er meestal sprake van een langdurige behandeling. De verschillende elementen in een behandeling zijn: psycho-educatie; gedragstherapie met de ouders; training voor de ouders en de school; gezinstherapie; (cognitieve) gedragstherapie met het kind.

Behandelingen en therapieën voor ODD

Er zijn verschillende soorten behandelingen en therapieën voor ODD. Omdat de problemen van ODD zo hardnekkig zijn is er meestal sprake van een langdurige behandeling.

De verschillende elementen in een behandeling zijn:

  • psycho-educatie
  • gedragstherapie met de ouders
  • training voor de ouders en de school
  • gezinstherapie
  • (cognitieve) gedragstherapie met het kind

Oppositionele gedragsstoornissen zijn moeilijk te behandelen, omdat:

  • Het kind over het algemeen weinig probleembesef heeft;
  • Het kind de schuld vaak bij een ander legt en niet bij zichzelf, hij ‘reageert er alleen op’;
  • Het kind ervaart dat het wat bereikt met zijn opstandige gedrag: andere kinderen worden bang en ze geven toe en hij kan wegvluchten voor zijn verantwoordelijkheden;
  • Het kind op deze manier veel invloed heeft op andere kinderen. Ook heeft hij invloed op de begeleider of leerkracht, waardoor er een onveilige sfeer (in de groep) ontstaat.

Structurerende psychotherapie

Kinderen met ODD willen de oorzaken van hun problemen nog wel eens buiten hunzelf leggen. Ze hebben weinig vertrouwen in anderen en zijn erg gericht op het hier en nu: hun behoefte moet nu bevredigd worden en ze kunnen niet kijken wat de gevolgen zijn op langere termijn.

Het kind kan behandeling krijgen in een klinische inrichting. Hier wordt structurerende psychotherapie geboden. Dit houdt in dat er een therapeut is die allemaal regels opstelt ten opzichte van de fysieke agressie. Ook probeert deze samen met het kind andere manieren te vinden om deze agressie te uiten.
Ze proberen op deze manier om ervoor te zorgen dat de kinderen controle krijgen over hun emoties en impulsen, waarbij ze de technieken die ze geleerd hebben kunnen toepassen om deze op een goede manier te uiten.

Gedragstherapeutische technieken zijn het meest effectief, omdat ze specifiek gericht zijn op de verandering van het gedrag, waar de omgeving het meeste last van heeft. De kinderen leren vaardigheden aan om sociale problemen op te lossen. De regulatie van boosheid en het tegengaan van impulsiviteit (eerst denken, dan doen) krijgen in deze vorm van therapie veel aandacht. Het kind leert dat hij verantwoordelijk is voor zijn eigen gedrag, omdat hij degene is die het in gang zet. Ook krijgt het kind alternatieven aangereikt voor zijn storende gedrag en laten ze het kind inzien wat hun gedrag voor invloed heeft op de omgeving.

Creatieve therapie /speltherapie

Door middel van creatieve therapie kan op een rustige manier geprobeerd worden om ervoor te zorgen dat het kind leert om gevoelens tot uiting te brengen, en op wat voor manieren ze dat kunnen doen. Zo leren ze dat agressie niet de enige manier is waarop dat kan. Zodra ze dit onder controle hebben kan er overgegaan worden op het verwoorden van emoties.

Medicatie

Het gebruik van medicijnen kan een positief effect hebben op het gedrag van een kind met ODD. Medicijnen worden meestal toegepast als het kind ook nog last heeft van andere problemen zoals depressiviteit of ADHD.

Er zijn veel verschillende soorten medicijnen die elk een ander aspect proberen te verminderen. Er zijn medicijnen om meteen een situatie onder controle te krijgen en je hebt ook medicijnen die chronisch agressief gedrag verminderen.

Training voor ouders, leraren en andere hulpverleners

Voor de ouders zijn er trainingen waarbij ze kunnen leren hoe ze moeten omgaan met hun kind. Er wordt onder andere informatie gegeven over het geven van positieve aandacht.

Voor de leraren en hulpverleners zijn er ook trainingen waarin ze leren hoe ze moeten omgaan met kinderen met ODD. Ze krijgen uitleg over de achtergronden van ODD, hoe ze positieve aandacht moeten geven en hoe ze moeten straffen en belonen.

Het straffen en belonen kan via drie systemen:

  • ‘home-token’-systeem, hierbij wordt bij goed gedrag een punt gegeven en bij een aantal punten is er iets leuks aan verbonden.
  • ‘respons cost’-systeem, hierbij worden ook punten gegeven, maar worden deze weer afgetrokken als straf.
  • time-out-systeem, hierbij wordt bij slecht gedrag een plek aangewezen waar ze moeten blijven voor een bepaalde tijd om even tot zichzelf te komen.

Praktische aanpak en tips voor ouders met een kind met ODD

  • Laat duidelijk merken dat je het opstandige gedrag niet accepteert. Geef daarbij ook aan welk gedrag je wél wilt zien van je kind.
  • Probeer met behulp van een beloningssysteem het gewenste gedrag van het kind op te roepen. Door positief gedrag te benoemen, te oefenen, zelf te laten opschrijven wat goed gaat. Het ongewenste gedrag kan gestopt worden door begrenzing. Stel duidelijke regels aan het gedrag.
  • Stel je kind verantwoordelijk voor zijn eigen gedrag. Maak hem bewust van keuzes die hij maakt en bespreek deze. Bespreek ook alternatieven. Stel hem ook verantwoordelijk voor de gevolgen en vraag je kind hoe hij deze problemen op denkt te lossen.
  • Je kind heeft problemen met het reguleren van zijn emoties. Probeer zijn gedachten te herstructureren, zodat dit beter gaat. Leg je kind uit dat hij het gedrag van anderen te negatief inschat.
  • Leer je kind zich te verplaatsen in anderen: laat hem zien en ervaren wat het effect van bepaald gedrag op iemand is.

15 gedachten over “ODD”

  1. laura Wellens

    Beste,

    Wij hebben een zoon (nr. 1 van 3 kinderen) van 6 jaar die sinds het laatste kleuterklasje (nu in het eerste leerjaar) nogal wat gedragsproblemen heeft. Hij kan oa geen autoriteit van de leerkrachten aanvaarden, wordt vaak verbaal agressief en zegt altijd dat anderen hem “uitdagen”. Na een reeks onderzoeken is er al bekend dat hij ADHD heeft en de psychiater vond ook dat hij ODD had, maar dat vonden de therapeuten niet.

    Ondertussen gaan we uiteindelijk van school veranderen, want het wordt ondraaglijk voor de leraren, in de hoop dat hij zich toch misschien beter in zijn vel zal voelen in de andere school en minder van dit verdrag zal vertonen. Het rare is wel dat hij steeds positief blijft over de school.

    Nu wil ik toch ook eens zo’n een gedragstherapie volgen met hem, maar zeker niet in een ziekenhuis. Iemand een goed adresje?

    Mvg,
    Laura

    1. Hallo laura,

      Mijn zoon inmiddels 11 jaar heeft ook adhd en odd. Hij zit op een gewone school (in groep 7).

      Hij loopt sinds 1,5 jaar bij de rebis (kinderpsycholoog), waar bij elke 2 weken met een behandelaar praat. Jij als ouder krijgt ook handvaten mee.
      Ik ben duidelijk en consequent en op school zijn ze dat ook. Ik leg ook heel veel uit. Mijn zoon verzwijgt niets dus als er iets is voor gevallen dan vertelt hij dat ook altijd (mam ik heb gevochten of ik ben boos geweest), thuis vraag ik eigenlijk altijd wat er gebeurd is en waarom hij zo boos was geworden. Hij verteld zijn verhaal en ik geef daar reactie op en ga daarna mee naar de klas en vraag aan de juf naar het verhaal, vervolgens zeg ik wat mijn kind heeft gezegd en wat hem nu zo boos maakte en wat ik met hem heb afgesproken.

      Nu gebruikt hij sinds kort Aripiprozol, begon met 1mg en zit nu sinds een maand op 2mg. Daar worden ze in hun hoofd wat rustiger van, zodat ze eerst kunnen denken voordat ze iets doen.
      Het is moeilijk, maar dit is onmacht en het gevoel dat ze niet begrepen worden ze doen dit niet expres. Hoe duidelijker voor hun hoe beter en strak houden. Ik ben nu even bezig, het kost veel tijd en energie. Hier in huis gebeurd alles gestructureerd en daarbij maken we gezamenlijk regels. We verzinnen een beloning als hij het goed heeft gedaan, bijvoorbeeld: mijn zoon speelt graag buiten “mam als ik me vandaag op school gedraag mag ik na het eten nog naar buiten”. Ja dat mag een half uurtje oké. Maar wat als je je afspraak vergeet (dus toch straf op school) nou dan ga ik na het eten naar bed. Dit heeft van de zomer goed gewerkt.

      Ik heb ook met het beloning systeem gewerkt en school ook. En nu gaat het redelijk.
      Maar wel duidelijk en consequent zijn en dat geld ook voor school. Doen ze dat niet dan is het onduidelijk en dan worden ze boos.

  2. melissa aelterman

    Beste,
    Mijn zoontje is bijna 7 jaar, sinds zijn geboorte na ongeveer 2 maanden zijn ik en mijn ex uit elkaar gegaan en wonen we terug in bij mijn ouders. Dit is dan ook de plaats waar mijn zoontje is opgegroeid. Door de vele pesterijen van zijn kant uit en een nieuwe partner zijn de rechters er moeten tussen komen, omdat mijn zoon van als hij nog geen jaar oud was niet naar zijn vader wou gaan.

    Om het een beetje kort te maken zag ik dat er iets niet klopte aan mijn zoon en heb ik ook alle hulpverleningen die me wouden helpen ingeschakeld. Zelf moeten bekostigen wat een zeer dure affaire is voor een alleenstaande mama, want vader vond dit niet nodig. Op een hevig moment is er de bijzondere jeugdzorg bij gekomen en hebben ze mijn zoontje toen 4 jaar oud in een instelling geplaatst, daar heeft hij 2,5 jaar gezeten. Nu kon hij daar niet blijven en moest daar dus weg en hebben ze me onder gedwongen co ouderschap gesteld. Ik wist dat dit niet goed ging, met nu als resultaat dat hij erg agressief is tegen mij en niet luistert ook verminkt hij soms zich zelf.

    Mijn zoon volgt wel therapie zoals vorig jaar in de zomer en dit liep telkens goed tot de laatste in maart. Zo heeft ze hem ook nog nooit gezien.
    dokters spreken van ptss en odd en ik weet niet wat ik daar van moet denken. Alleen heeft de huisarts en vroeger artsen (neuroloog) gezegd dat mijn kind een zware trauma heeft en depressie.
    Ik sta er dus alleen voor, want vader werkt niet mee ook al staat het in vonnis.
    Ik als mama ben ten einde raad wie kan mij helpen a.u.b.?

  3. Mijn vraag is:in hoevere past een kind met odd in een regulier basis onderwijs klas?
    Vooral als je kijkt naar de agressie naar andere kinderen toe!

    1. Het kan soms heel lastig zijn ik heb 3 zoons en mijn zoon van 12 heeft odd en ben nu 4 jaar bezig geweest met huiswerk en hoe ik hier het beste mee om kan gaan en sta met een kort lijntje met school. Zelf heb ik heel veel gehad aan dimence die hebben mij echt goed geholpen. Ben nu bezig met mijn jongste zoon bijna 7

  4. Na 14 jaar is er bij mijn zoon eindelijk een diagnose gesteld: ODD. Fijn natuurlijk maar daar stopt het dan ook mee. Geen hulp of wat dan ook hoe nu verder met hem om te gaan. Vorig jaar is hij gestopt met school en ook nu staat hij op het punt van opgeven. Ik weet het gewoon niet meer.

    1. Hoi,
      Ik heb ook een dochter van 14. Zij heeft de diagnose ADHD sinds haar 5 jaar.Sinds haar 7 is dit ook bevestigd door de neuroloog (vroeger mocht dit niet) en krijgt ze Rilatine.
      Echter na al deze jaren en ook therapie bij CGG werden de problemen steeds erger. Vooral in omgang met klasgenoten, thuis met broer en zussen. Wij zijn ook nog een nieuw-samengesteld gezin met co-ouderschap. Gisteren weer een slecht rapport gehad en weer veel problemen met klasgenoten. Er is ons aangeraden om na de paasvakantie contact op te nemen via het CLB om naar een oplossing te zoeken.
      Haar papa wil haar graag uit het huis en het liefst naar een speciale instelling. Ik wil dit niet want het is en blijft mijn kind. Ik vond deze informatie over ODD en dit beschrijft helemaal onze dochter. Ik wil dan ook proberen om tot haar door te dringen maar dat is heel moeilijk want volgens haar zijn het alle anderen die vijandig zijn en niet zij.Ik leef met je mee en ik blijf zoeken en hopen op beterschap want ook de andere kinderen hier leiden enorm onder haar gedrag. Nog veel succes en vooral niet opgeven hé.
      Groetjes Joyce

      1. Hallo ,
        Ik heb een dochter , bijna 14 jaar.
        Zij heeft op 6 jarige leeftijd de diagnose ADHD gekregen.
        Er kwamen steeds meer andere gedragsproblemen bij.
        Op 12 jarige leeftijd de diagnose licht verstandelijke beperking gekregen.
        Op 13 jarige leeftijd ook nog een stoornis binnen het ASS( Sociaal pragmatische communicatie stoornis).
        Ze is nog steeds in onderzoek en er zijn vermoedens van ODD.
        Het hele gezin(vader , moeder , zus en broertje), de hele buurt , familie , klasgenoten , juffen zijn overstuur en weten geen raad meer.
        Ook de politie springt soms bij in verband met zoeken naar mijn dochter (wegloopdrang)
        Mijn dochter zelf geeft altijd een ander de schuld .
        Ze heeft totaal geen besef van de gevolgen van haar daden , uitspraken etc.
        Ik blijf hopen op verandering.
        Ik wens jullie ook heel veel sterkte .

  5. Beste Jolanda,

    Schakel toch hulp in omdat hij niet naar school gaat.

    Ik denk dat mijn dochter ook odd heeft. En heel veel dingen komen niet aan bij deze kinderen. Helaas kunnen we niet opgeven, want als het goed is komt het goed.

    Geef niet op. Ze kunnen er echt niets aan doen.

  6. Hallo,

    Ik heb een zoon van 15j. Wij weten niet meer wat we moeten doen zij zijn radeloos.
    Ik heb hier net gelezen dat ik mij niet zwak mag opstellen maar het is niet meer leefbaar. hij zit de hele dag op zijn kamer als we hem iets vragen doet hij of hij ons niet hoort of steekt hij zijn oortjes in. Als hij iets nodig heeft of ik moet hem ergens wegbrengen met de wagen kan hij zo poeslief zijn. Krijgt hij toevallig een neen dan barst de hel los. Zo is hij ook op school tegenover de leraars. Deze liegen altijd etc

    Wij weten het echt niet meer

  7. Hallo allen,

    Mijn dochter van 17 jaar heeft sinds 10 maanden verkering met een jongen van (net) 20, met ODD
    Althans dat zegt zij tegen mij, dat hij dat heeft.
    Nu hebben ze vanaf dag 1, op regelmatige basis, schreeuwende ruzies
    Laatst was ik er zo klaar mee, dat ik hem de deur heb gewezen en niet langer meer welkom is in mijn huis
    Ik ervoer enorm veel stress van hun geschreeuw en geruzie.
    Ik heb al verschillende keren aan mijn dochter gevraagd waarom zij bij hem blijft, waarop zij antwoord, dat hij tenminste niet weg gaat, wanneer ze ruzie hebben, zoals vorige vriendjes altijd wel deden
    Zij zegt ook dat ze hun problemen samen wel zullen oplossen, zolang ze samen blijven
    Hierop heb ik haar ook gezegd, dat zij dit niet kunnen oplossen, omdat hij een serieus probleem heeft, met alle gevolgen van dien en waar ik mij, als haar moeder, enorm veel zorgen over maak….wat als….
    Hij staat wel ingeschreven op een opleiding maar gaat er helemaal niet heen, hij spijbelt dus gewoon dagelijks
    Omdat hij 20 is, is hij hier zelf verantwoordelijk voor
    Mijn zorg is ook, dat hij haar steeds verder en verder de ellende mee intrekt, met alle gevolgen van dien….ze neemt niks van mij aan…we hebben zelf inmiddels ook al allerlei hulp e.d. gehad, omdat zij voor hem, ook vaak dwars was, geen zelfvertrouwen heeft, zich slecht ontwikkeld en ze heeft ook sinds haar 6e diabetes, wat ook veel met haar mentale en lichamelijke doet….niet ten goede

    Hoe kan ik hier het beste mee omgaan?

    groeten van een erg bezorgde tiener moeder

  8. Hier een dochter van bijna 14 met dezelfde problemen,is enkel poeslief als ze iets nodig heeft.Voor de rest niet mee te praten en doet gewoon haar zin,geen respect voor dingen in huis nog voor ons.Verder voor het minste beginnen roepen of agressief.Van de ene therapeut naar de andere niks helpt.Ze maken u zo klein dat je gewoon geen moed meer hebt.
    GRTJ.Bezorgde moeder

  9. Pingback: Heeft Kind Odd - Odd Of Gewoon Dwars? Zo Herken Je De Symptomen - Jm ...

  10. Heeft iemand tips hoe de familie hier mee om kan gaan.
    Zou graag horen of wij als familie ( moeder zussen en verdere familie)
    Hele gezin gaat hier aan onder door.
    Vader is stabiel maar uitgeblust.
    Moeder heel labiel waarschijnlijk add
    2 zoontjes
    1 van 11 en en van 9.. hebben beide ADHD en waarschijnlijk ook odd.
    Wie kan ons helpen ?

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *