Quantcast

Ontwikkeling peuters

Inhoud

De verschillende ontwikkelingen van peuters

Peuters maken veel verschillende ontwikkelingen door.
Ze krijgen elke dag een grotere woordenschat (ja, ook vieze woordjes), ontwikkelen een eigen willetje en krijgen sociale processen meer en meer door.
Een leuke tijd met veel positieve ontwikkelingen, maar voor ouders ook wel eens heel moeilijk.

Op deze pagina beschrijven we de “normale” ontwikkeling van een peuter.
Dit is voor ouders prettig om een beetje in te kunnen schatten of je kind een normale ontwikkeling doormaakt.

Het is natuurlijk niet zo dat als je kind bepaalde ontwikkelingen eerder of later doormaakt, dit gelijk een probleem is.
Wel is het handig eventuele ontwikkelingsachterstanden bij peuters op tijd te signaleren.

Hieronder volgt een overzicht van de ontwikkelingen bij peuters.

1 jaar tot 15 maanden

  • De peuter kan zonder problemen zelfstandig staan
  • Het kind leert de belangrijkste woorden “papa” en “mama” of iets dat daarop lijkt.
  • De peuter ontwikkelt een sociale lach. Het kind lacht vooral naar papa en mama.
  • De peuter ontwikkelt mimiek in het gezicht
  • De peuter kan gericht voorwerpen aanwijzen

15-18 maanden

  • Kent een klein aantal woorden
  • De peuter kan twee blokken opstapelen
  • De peuter leert mensen te begroeten
  • Het kind leert te spelen door anderen na te doen
  • De peuter kan goed alleen lopen
  • Herkennen van kleuren, grootte van voorwerpen en vormen
  • Maken van woordjes

18-24 maanden

  • De peuter kan meer dan 2 blokken stapelen
  • De peuter wil af en toe onafhankelijk zijn en kan daar koppig in zijn
  • Peuterpuberteit begint
  • De peuter leert met een lepel te eten
  • Kent een paar lichaamsdelen

24-36 maanden

  • De peuter leert onderscheid te maken tussen jongens en meisjes
  • De peuter kan zoeken naar verborgen voorwerpen (snapt dat voorwerpen niet per se weg zijn als je ze niet ziet)
  • Toont gehechtheid
  • Bezorgdheid bij verlaten. Dit stuk varieert enorm bij peuters. De opvoeding heeft hier invloed op, maar ook de aanleg van de peuter

Ontwikkeling peuter

Elke peuter ontwikkelt zich anders.
Driftbuien en het ontwikkelen van een sterke eigen wil zijn belangrijke fasen in de ontwikkeling van peuters.

Structuur en duidelijkheid, heldere communicatie en goed teamwork tussen ouders is belangrijk om een peuter te laten ontwikkelen.

De gemiddelde peuter bestaat niet

Bovenstaande schema’s geven aan wat een gemiddelde peuter kan. Er zijn echter geen gemiddelde kinderen, dus laat je niet uit het veld slaan als jouw peuter zich langzamer of sneller ontwikkelt.
Wanneer je echter twijfelt en erg ongerust bent over de ontwikkeling van je peuter, raadpleeg dan altijd een arts, deze kan je dan eventueel doorverwijzen naar de juiste behandelaar of therapeut.

Waarvoor dient onze motoriek?

Via onze zintuigen krijgen we informatie uit onze omgeving binnen. We verwerken deze informatie.
Met behulp van ons motorisch vermogen reageren we op de verkregen informatie. Dit gebeurt zowel bij volwassenen als bij peuters.

Een peuter kan een knuffel geven, een bal weg schoppen, lachen om een grap, dit zijn allemaal reacties, motorische activiteiten van ons lichaam.

Er wordt een onderscheid gemaakt in grove en fijne motoriek.

Grove motoriek

Voorbeelden van grove motoriek bij peuters zijn:

  • lopen
  • rennen
  • klimmen en klauteren
  • springen
  • een bal vangen of gooien (moeilijk)
  • aankleden
  • enz.

Een peuter is volop in ontwikkeling en wordt op alle gebieden steeds sterker. Een peuter is ook constant in beweging als hij niet slaapt. Dit is zeer belangrijke oefentijd voor alle motorische vaardigheden.
Een peuter springt en rent door de kamer, klautert op de stoel enz.

Fijne motoriek

Voorbeelden van fijne motoriek bij peuters zijn:

  • knoopjes dicht of open maken
  • jas dicht maken
  • kralenplank gebruiken
  • knutselen
  • kleuren
  • schrijven
  • enz.

Bij de fijne motoriek zijn concentratie en aandacht een vereiste om tot een goed resultaat te komen.
De fijne motoriek is bij peuters nog niet helemaal ontwikkeld, schrijven bijvoorbeeld moet nog geleerd worden. Een peuter zal al wel zelf bezig zijn met “schrijven” en tekenen. Kleuren is een zeer goede oefening voor de fijne motoriek. Als jouw peuter graag kleurt, kun je als je zelf even geen inspiratie meer hebt, erg leuke kleurplaten op internet vinden (zelfs met een thema).

De ontwikkeling van taal bij peuters

De ontwikkeling van taal verloopt bij elke peuter anders, zoals ook het geval is bij de motorische vaardigheden.

De ene peuter rent en fietst eerder dan dat hij woordjes zegt en geïnteresseerd is in boekjes en ook andersom kan het geval zijn.
Zolang er een ontwikkeling gaande is, is er meestal niets aan de hand.

Welke activiteiten mag je van een peuter verwachten?

Op het internet staat heel mooi in schema’s weergegeven welke ontwikkelingen er bij een bepaalde leeftijd horen.
Dit zijn gemiddelden, dus maak je niet ongerust als jouw peuter zich niet precies ontwikkelt zoals in het schema staat.

Let er wel op dat je peuter zich wel blijft ontwikkelen, het tempo is niet het allerbelangrijkste. Heb je hier vragen over, of maak jij je ongerust, blijf daar niet mee lopen maar stel je vragen bij een huisarts of kinderarts.

Wat kan je peuter al?

Een peuter ontwikkelt zich door te bewegen, door te ondernemen. Dus wanneer je peuter wakker is, bruist hij van de activiteiten. Wanneer je peuter zelf geen rustmoment neemt, doe je er goed aan om een fruit- of drinkpauze in te lassen tussen al zijn bedrijvigheid door. Ook kun je daarvoor een voorleesmoment inlassen, ook goed voor jullie relatie (samen iets doen) en zijn taalontwikkeling.
Drink in dezelfde tijd een kopje koffie of thee en maak het gezellig.

Je peuter zal op een dag met meerdere dingen bezig zijn. Het ene moment wil hij bouwen en het andere moment wil hij knutselen. Om te voorkomen dat je kind de dingen niet meer overziet, daar erg onrustig van wordt, moet jij als ouder of opvoeder de regie voeren.
Laat je peuter kiezen uit twee zaken. Laat je peuter eerst het ene werkje of spelletje opruimen voordat hij iets nieuws mag kiezen. Zie je dat je kindje gefrustreerd raakt doordat er teveel duplo op de grond ligt dat hij moet opruimen, geef dan minder speelgoed als hij ermee begint te spelen of help hem met opruimen: doe het samen.
Zo voorkom je driftbuien.

Het is gemakkelijk om een peuter bezig te houden. Hij is geïnteresseerd in bijna alles, hij is op ontdekking zowel binnenshuis als buitenshuis (zandbak, waterbak, plantjes water geven, plantjes zetten en bloemen plukken). Het is heerlijk als je met je peuter een fietstocht maakt en onderweg gaat picknicken. Ga niet uren fietsen met een vriendin, heerlijk kletsen en een vervelende peuter achterop. Zorg dat je peuter echte aandacht krijgt, niet steeds hoeft te blijven zitten, maar kan ondernemen.
Op die manier hebben jullie allemaal een leuke dag.

De peuterspeelzaal

Wil je enkele uren gaan werken, dan is de peuterspeelzaal een prima plek voor je peuter (ook als je thuis blijft trouwens). Op deze peuterleeftijd kan je kindje al gerust enkele uren bij je vandaan.
Je peuter komt in contact met andere peuters en volwassenen. Hij leert er alles samen doen, delen, spelen en rekening houden met anderen. Vooral dit laatste is erg belangrijk in de kleine gezinnen van tegenwoordig. Vroeger, in grote gezinnen, was het vanzelfsprekend dat je alles samen deelde, speelde en rekening hield met elkaar. Samen leuke liedjes zingen, rijmen, knutselen, bouwen, in de zandbak of waterbak spelen, samen in de kring naar elkaar luisteren, een verjaardag vieren enz..
De taalontwikkeling wordt er gestimuleerd en je kindje gaat vriendjes maken. Let er eens op wat een sprongen je peuter maakt.

Nog een voordeel van de peuterspeelzaal is, dat de begeleiders je erop kunnen wijzen als er iets niet in orde is met je kind, als het achterblijft in ontwikkeling.

Elke peuter zijn eigen tempo

In het vergelijken van peuters van vrienden of kennissen met jouw peuter schuilt een gevaar dat je onnodig ongerust wordt.
Elke peuter kent zijn eigen tempo en manier van ontwikkelen. Denk daarbij ook aan het verschil van jou met je partner. Jullie zijn twee verschillende individuen, van wie de peuter van allebei iets heeft mee gekregen.

De taal van een baby en verder…

Een baby communiceert niet met woorden, maar met zijn hele lichaam (lichaamstaal). Je ziet aan een baby dat hij vrolijk is, hij lacht en het hele lijfje kronkelt van plezier. Een baby communiceert door oogcontact en geluidjes te maken. De ouders maken het meeste contact met de baby zeker de eerste tijd.
Het is van belang dat de ouders reageren op de geluiden van de baby, en er serieus de tijd voor nemen.

Hoe stimuleer je de taalontwikkeling?

De baby wordt een peuter en als het goed is heb je tijdens de babytijd veel tijd voor hem of haar genomen en gereageerd op de geluiden. Tijdens het verschonen heb je bijvoorbeeld liedjes gezongen of een rijmpje opgezegd, waarop de baby positief met een schaterlach reageerde. De reactie van beide partijen is het belangrijkste.
Ook de tijd ervoor nemen en proberen te snappen wat je kindje bedoelt.

De baby groeit, slaapt steeds minder en wordt een peuter.
Een peuter is behoorlijk nieuwsgierig. Gebruik deze eigenschap om steeds te vertellen wat je doet. Ga in op de interesse van je kind, speel spelletjes (belangrijk is dat je het spel kiest voor de juiste leeftijd van je kind), zing liedjes.
Dit alles stimuleert taalgebruik van je peuter en vergroot zijn woordenschat.

Aanleren van woorden

Spreekt jouw kindje een woord verkeerd uit, zeg dan nooit dat het fout is, maar corrigeer op een onopvallende manier. Regelmatige correcties kunnen er voor zorgen dat je peuter niet meer spontaan durft te praten.
Benoem de zaken zoals ze heten: een hond is een hond en geen woef! Maak korte zinnen, deze worden sneller begrepen.

De iets oudere peuter laat jij reageren op wat je doet. Laat kinderen ook op elkaar reageren. Nieuwe en onbekende woorden kun jij je peuter op een eenvoudige manier “aanleren” door het voorwerp te laten zien.

Voorlezen, samen lezen, welke boeken?

De spraak wordt zeer zeker gestimuleerd door een leuk prenten/vertelboek enkele keren voor te lezen. Je peuter zal steeds terugkerende stukken zelf “mee gaan lezen”.
Een prachtig voorbeeld is het boek: “Wij gaan op berenjacht”. Samen “lezen” is plezier voor twee en vergroot de woordenschat enorm.

Voor de juiste boeken kun je denken aan de bibliotheek, een abonnement op een peuterblad, prentenboeken. Prentenboeken zijn van een onschatbare waarde, gezellige platen, nieuwe woorden, fantasie, leuk verhaal, samen lezen!

De eigen wil van peuters

Mensen die nu volwassen kinderen hebben zullen zich ongetwijfeld de tijd herinneren dat de kinderen peuters waren.

Vooral de “nee periode” zit bij de meesten nog vers in het geheugen. En inderdaad het is vaak een pittige periode, waarin de ouders duidelijk en consequent moeten zijn (en dat moeten ze altijd). Sommigen denken dat deze periode nooit voorbij is gegaan als hun kinderen in de pubertijd zitten.
De “nee periode” is nodig voor de peuter om zich te ontwikkelen, om zijn eigen wil te leren kennen.

Voorkomen van driftbuien bij peuters

Geen zin in driftbuien van je peuter, probeer het volgende…

  • Maak afspraken en houd je eraan vast
  • Geef je kind een alternatief als het iets niet mag
  • Gebruik je stem (streng, maar niet schreeuwen) door te laten merken dat je het niet eens bent met je kind als het een grens overgaat
  • Leg dingen duidelijk uit, zodat de peuter snapt wat je van hem wilt (wat wij logisch vinden is voor een peuter soms helemaal niet duidelijk)
  • Voorkom frustratie als je kind moet kiezen, geef hem slechts de keuze uit twee opties. Teveel keuzes maken hem onrustig en hij zal zijn keuze blijven veranderen
  • Schreeuwen helpt niet, het maakt je kindje onzeker en bang
  • Maak tijd voor je kind en doe in dezelfde tijd geen andere dingen (quality time)

Ondanks al je pogingen driftbuien bij je peuter te vermijden blijven deze komen (soms is niet raar en daar hoef jij je niet druk over te maken), lees dan een goed boek of meer informatie op onze website over opvoedproblemen of bespreek dit probleem met de huisarts die je wellicht een prima verwijzing kan geven.

De persoonlijkheid van een peuter

Hoe gedraagt een peuter zich op een bepaalde leeftijd, wat is leeftijd adequaat gedrag?
Er bestaan schema’s waarin je kunt aflezen wat er bij een bepaalde leeftijd van een kind hoort. Is je kind sterk afhankelijk, toont hij initiatief, hoe is zijn wilskracht enz. Deze schema’s kun je op internet bekijken.

De persoonlijkheid van een peuter is volop in ontwikkeling. Zijn persoonlijkheid is datgene wat je van hem ziet, opvoeding en de omgeving hebben er invloed op. Hoe reageert hij op een bepaalde situatie? Het karakter heeft te maken met de aanleg van de peuter, dat is aangeboren en is moeilijk te veranderen.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *